Melanom genellikle deri üzerinde yeni bir leke olarak ortaya çıkar
Melanom genellikle deri üzerinde yeni bir leke olarak ortaya çıkar veya mevcut bir benin şekil, boyut veya renk değiştirmesiyle belirti verir. İyi tanımlanmış kenarları olan asimetrik bir leke, farklı renkler içerebilir ve çapı genellikle 6 mm’den daha büyük olabilir. Bununla birlikte, melanom bazen normal bir cilt lekesi veya ben gibi görünebilir, bu nedenle ciltteki herhangi bir değişiklik dikkatle takip edilmelidir.
Cilt kanseri, cildin normal hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle oluşan bir kanser türüdür. Melanom, cilt kanserinin en ciddi ve agresif türlerinden biridir. Melanosit adı verilen hücrelerde meydana gelen anormal büyümeler sonucunda ortaya çıkar.
Melanositler, cildin renk pigmenti melanini üreten hücrelerdir. Normalde melanositler, cildin üst tabakasında (epidermis) bulunur ve melanini cilde yayarak cilt rengini belirler. Ancak melanom, melanositlerdeki genetik bir değişiklik sonucunda ortaya çıkar ve hücreler kontrolsüz bir şekilde büyümeye başlar.
Melanom, tedavi edilmediğinde yayılabilir (metastaz yapabilir) ve diğer organlara yayılabilir. Erken evrelerde tespit edildiğinde melanom tedavi edilebilir, ancak ilerlemiş aşamalarda tedavi daha zor olabilir.
Melanom risk faktörleri arasında güneş ışığına aşırı maruz kalma, açık ten, ailede melanom öyküsü, ciltte çok sayıda ben bulunması ve bağışıklık sistemi zayıflığı yer alır. Güneşe aşırı maruz kalma, bronzlaşma yataklarının kullanımı ve güneş yanığı geçirme riskini artırabilir.
Cilt kanseri belirtileri veya şüpheli cilt lezyonları fark ederseniz, bir dermatologa başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, melanomun tedavi edilebilirliğini artırabilir.
Melanom, cildin yanı sıra göz, mukoz membranlar (ağız, anüs, cinsel organlar) ve nadir durumlarda iç organlarda da (akciğerler, karaciğer, beyin) ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, çoğu melanom ciltte başlar.
Melanom, bazal hücreli karsinom veya skuamöz hücreli karsinom gibi diğer cilt kanseri türlerinden daha agresiftir. Diğer cilt kanseri türlerine göre daha hızlı yayılabilir ve diğer organlara (karaciğer, akciğer, beyin, kemikler) metastaz yapabilir.
Melanomun erken teşhisi önemlidir. ABCDE kuralüzerinde durarak melanomun belirtilerini hatırlayabilirsiniz:
Asimetri: Melanom genellikle simetrik olmayan bir şekle sahiptir. Bir yarıdan diğer yarıya doğru farklı görünebilir.
Sınır: Melanomun kenarları düzensiz, kabataslak veya belirsiz olabilir.
Renk: Melanom genellikle birden fazla renge sahip olabilir. Kahverengi, siyah, mavi, kırmızı veya beyaz renkler içerebilir.
Çap: Melanom genellikle 6 mm’den (uç kalem silgisi boyutu) daha büyük bir çapa sahip olabilir.
Evrim: Bir benin boyutu, şekli veya rengi hızla değişiyorsa veya yeni bir leke ortaya çıkıyorsa, bu melanomun belirtisi olabilir.
Melanomun kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak güneş ışığına aşırı maruz kalma ve genetik faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, güneş yanığı geçirme, bronzlaşma yataklarının kullanımı, zayıf bağışıklık sistemi, ciltte çok sayıda ben veya ailede melanom öyküsü gibi risk faktörleri de önemlidir.
Tedavi seçenekleri melanomun evresine, derinliğine ve yayılma durumuna bağlıdır. Cerrahi müdahale, kanserli lezyonun çıkarılması genellikle birincil tedavi yöntemidir. Ayrıca lenf nodu diseksiyonu, immünoterapi, hedefe yönelik tedavi ve radyoterapi gibi diğer tedavi seçenekleri de kullanılabilir.
Unutmayın, cilt kanseri veya melanom belirtileri fark ederseniz bir dermatoloğa başvurmanız önemlidir. Erken teşhis, tedavi şansını ve iyimser sonuçları artırabilir.